زعفران:

زعفران به نام علمى Crocus sativus L. از خانواده زنبقیان می ‏باشد. ماتیو و برایتون تعداد گونه‏ هاى زعفران را 100 گونه ذکر کرده ‏اند. کتاب فلورا ایرانیکا از تعداد 8 گونه زعفران زینتى نام برده که با این ترتیب با احتساب زعفران مزروعى گونه‏ هاى شناسائى شده زعفران در ایران به 9گونه می ‏رسد.
کشت زعفران در گذشته‏ هاى دور، دربسیارى از مناطق فلات مرکزى ایران معمول بوده است. شهرت زعفران قم در قرنهاى قبل از اسلام حکایت از پیشینه کشت این گیاه درایران دارد. درحال حاضر منطقه عمده کشت زعفران به خراسان جنوبى که زمانى به قهستان شهرت داشته و امروزه شامل شهرستانهاى نهبندان، بیرجند، قاین، گناباد، فردوس و طبس می‏ شود، محدود گردیده است.
تعدادى از محققین خاستگاه زعفران را کشورهاى یونان، ایران و منطقه آسیاى صغیر(شامل‏ ترکیه امروزى) دانسته ومعتقدند که از طریق این کشورها کشت زعفران تا شمالی‏ترین نقاط هندوستان، و چین و نیز از طریق اعراب در قرن دهم میلادى به اسپانیا گسترش یافته است.
زعفران گیاهى است علفى، دائمى و درعین حال زینتى که از طریق پیاز تکثیر می‏شود، زیرا زعفران یک گیاه نازاى طبیعى می ‏باشد. پیاز زعفران در حکم ساقه زیر زمینى محسوب می‏ گردد که از این جهت در گیاه شناسى به بُنَه یا Corm موسوم است. پیاز زعفران مدور، سخت ، گوشتى و به رنگ سفید است که بر روى آنها تعداد زیادى جوانه‏ هاى رویشى دیده می ‏شود. گل زعفران اولین اندامی ‏است که بعد از اولین آبیارى پاییزه ظاهر می ‏گردد. پوشش گل از سه گلبرگ و سه کاسبرگ هم رنگ تشکیل شده است. پرچم‏ها سه عدد و بساک آنها به رنگ زرد می‏باشد.خامه گل، میله سفید و بلندى است که از روى تخمدان بیرون آمده و به سه کلاله قرمز عنابى به طول 2-4 سانتی‏متر ختم می‏ شود. قسمت مورد استفاده زعفران همین کلاله زعفران است. اگرچه همراه بودن خامه با کلاله از قیمت زعفران می‏ کاهد، لیکن اکثر افراد به منظور اطمینان از خلوص زعفران ترجیح می‏دهند از زعفران دسته‏اى که خامه به کلاله متصل است خریدارى نمایند. مدت برداشت گل در پاییز بین 2-3 هفته است و پس از آن دوران رشد سبزینه‏اى زعفران شروع می‏شود.
برگها معمولاً بعد از ظهور گل‏ها پدیدار می‏ گردند، مگر آنکه در آبیارى اول زعفران تعجیل شده باشد. در این صورت برگها جلوتر از گل‏ها ظاهر می‏شوند و در برداشت گل ایجاد مزاحمت می ‏نمایند. برگهاى هر پیاز که در داخل یک چمچه قرار دارند، بین 5-11 عدد می‏باشد. برگهاى زعفران کشیده و باریک و طول آنها در خاتمه مرحله رشد به 30-60 سانتی‏متر می‏رسد. برگهاى زعفران در اردیبهشت ماه خزان می‏کنند. با برداشت برگهاى خشک شده تا ظهور مجدد گل‏ها در اوایل پاییز در سطح مزارع زعفران آثار حیاتى جز رویش علف‏هاى هرز مشاهده نمی‏شود. طبعاً در این دوره کشاورزان باید به وجین علفهاى هرز اقدام کنند و نگذارند علف‏هاى هرز به بذر بنشینند و بذر خود را بر سطح خاک بریزند.
کلاله زعفران داراى رنگ، طعم، و عطر دلپذیرى است که هر یک از این ویژگى‏ها مربوط به یک دسته از مواد آلى شیمیایى است. به‏ طور خلاصه رنگ زعفران مربوط به تعداد زیادى از رنگ دانه ‏هاى محلول درآب شامل کروسین (Crocine)و کروستین (Crocetine) و نیز محلول در چربى شامل لیکوپن (Lycopene)و کاروتن (Carotene) می‏باشد. طعم تلخ مطبوع زعفران مربوط به ماده‏اى به نام پیکروکروسین (Picrocrocine)، و عطر زعفران مربوط به روغن‏هاى فرار آن مى‏باشد که این اسانسها بسادگى اکسیژن جذب نموده به مایع غلیظ و قهوه ‏اى رنگى به نام سافرانال تبدیل می ‏شوند.
زعفران علاوه بر مواد شیمیائى فوق‏ الذکر داراى ویتامین‏هاى B1 وB2 و مقادیرى از مواد معدنى است.
زعفران در بازارهاى ایران به صورت زعفران معمولى دسته ‏اى و زعفران سرقلم (سرریشه، یا سرگل، یا رشته‏ اى) و در بازارهاى جهانى بیشتر به صورت زعفران ساییده شده (پودر) و زعفران رشته ‏اى به فروش می‏رسد.
زعفران صرف نظر از مصارف غذائى در رنگ ‏آمیزى پارچه ‏هاى ابریشمى، در بزرگداشت مراسم مذهبى، و نیز به عنوان یک ماده داروئى در رفع بی ‏خوابی ‏هائى که منشأ تحریکات مغزى دارند و نیز در برونشیت‏هاى مزمن و بیماریهاى چشم و دفع سنگ کلیه غالباً توصیه شده، اما مستندات پزشکى کافى در این موارد وجود ندارد. اما نکته قابل توجه عبارت از آن است که از نظر میزان مصرف، دراندکس مواد رنگى آمریکا، محدودیتى براى مصرف زعفران در اغذیه و اشربه قائل نشده ‏اند.
آخرین اطلاعاتى که از مطالعه چندین مقاله علمى به دست آمده عبارت از آن است که ماده رنگى کروستین زعفران در مورد جلوگیرى از پیشرفت سرطان در حیوانات آزمایشگاهى بسیار مؤثر بوده است. برخى از محققین مدت دو سال ماده رنگى کروستین زعفران را به حیوانات آزمایشگاهى که قبلاً آنها را به سرطان مبتلا ساخته و سرطان مراحل توسعه خود را طى کرده تزریق نموده و مشاهده کرده ‏اند که کروستین توانسته است ظرف چند روز از رشد سلول‏هاى سرطانى جلوگیرى نماید. البته ضمن اینکه این مطلب، خبر بسیار مسرت‏ آمیزى می ‏باشد،تا در مورد انسان آزمایش نشود و جواب مطلوب به دست نیاید، نمی‏توان به توفیق این امر در مورد انسان اظهار نظر نمود.
نکته دیگرى که محققین عنوان نموده‏ اند عبارت از آن است که زعفران از سکته ‏هاى قلبى جلوگیرى می ‏نماید و نقش آن در این مورد جلوگیرى از لخته شدن خون می ‏باشد.

زرشك:

مصرف طبی زرشک به دورة مصر باستان می رسد که فراعنه و ملکه ها، این گیاه را با تخم رازیانه به منظور درمان طاعون مصرف می کردند. امروزه، گفته میشود این گیاه درد مفصلی، روماتیسم و تورم ناگهانی پسوریازیسرا تسکین می بخشد. انواع عفونتهایی که زرشک می تواند در درمان آنها مؤثر واقع شود عبارت است از:
عفونت گلو، مجاری ادراری، مجاری معده ای- روده ای، ریه ها، عفونتهای مخمری و اسهال.سبوس ریشه و ساقه این گیاه خاصیت درمانی دارد. ریشه وساقه این گیاه زردرنگ است و اروپاییها و آمریکای شمالی برای رنگ آمیزی لباس از آن استفاده می کردند. اما ترکیبات موجود در سبوس این گیاه زرشک را به عنوان یک گیاه درمانی مطرح کرده است.
سبوس و پوسته این گیاه درمانی مطرح کرده است. سبوس و پوسته این گیاه حاوی الکالوئید هست، که به عقیده برخی از افراد آنتی بیوتیک است و به عقیده متخصصان طب گیاهی سبب تحریک خاصیت ضد عفونی غشای مخاطی بدن می شود.
به منظور پی بردن به این ادعا، اگر قطره ای زرشک را روی زبان خود بگذارید، دهان شما آبکی خواهد شد. این بدان معنا نیست که زرشک طعم خوبی دارد، بلکه این گیاه تقریباً تلخ است بلکه به گفته کارشناسان طب گیاهی، وقتی دهان شما آبکی می شود سبب میشود که بتوانید با عفونت مبارزه کنید. این گیاه در اثر تحریک بخشهایی از سیستم ایمنی بدن این اثر را بر جای می گذارد.
معرفی گیاه
زرشک گلی است که طول آن به 9 پا می رسد، و دارای شاخه های خاکستری است. برگهای آن دارای دندانه های سونی است. بین ماههای آوریل و ژوئن غنچه ها و گلهای زرد روشن از آن جوانه می زنند. این غنچه ها و گلها در فصل پاییز رنگ قرمز گیلاسی به خود می گیرند که به صورت بوته های خمیده رشد می کنند. می توانید از زرشک رسیده برای تهیه مربا استفاده کنید، یا آنرا همانند "قرقاط" مصرف کنید. زرشک کمی ترش تر است ولی به اندازه قرقاط تلخ نیست.
ترکیبات گیاه
سبوس و ریشة زرشک حاوی انواع بسیاری از مواد شیمیایی به نام "آلکالوئید ایزوکینولین" است. دانشمندان و محققان این ترکیبات را در طول سالیان متمادی مورد تحقیق و بررسی قرار داده اند، و پی بردند که آنها در واقع خواص آنتی بیوتیکی دارند.
برخی از آنها باعث پایین آوردن تب، کاهش تورم و فشار خون شده و به تنظیم ضربان قلب و انقباض عضلات قلب کمک می کنند.
اشکال موجود
زرشک در شکل چای، کپسول، عصاره ها، مایع یا تنتورها و یا پماد موضعی عرضه میشود. عصاره های حاصل از این ماده به صورت دارویی حاوی 8 تا 12 درصد محتوای الکالوئید ایزوکینولین استاندارد شده است.
نحوه مصرف
اگر به علت عفونتهای مکرر غالباً آنتی بیوتیک زیاد مصرف کرده اید، پزشک شما به عوض داروهای تجویزی، ممکن است داروهای گیاهی را نیز مدنظر قرار دهد. دلایل متعددی برای این ادعا وجود دارد. زرشک می تواند احساس سرحال بودن به شما دهد و شما را از سایر معالجات نجات دهد. همچنین، میزان مقاومت به آنتی بیوتیکها رو به افزایش است. به منظور رهایی از این وضعیت. بسیاری از معالجین به سایر راههای درمان بیماریها روی می آورند. دلیل دیگر این است که بدن شما در واکنش به انواع آنتی بیوتیکها دچار تغییرات میشود و این تغییرات همیشه خوب نیست.
فلور نرمال که در بدن همه ما وجود دارد و ما را در مبارزه با عفونت کمک می کند، می تواند در اثر مصرف مکرر آنتی بیوتیکها از بین برود. درمانگر ممکن است شما را یاری کند تا این "باکتری خوب" good bacteria را از طریق رهایی مقطعی از مصرف انواع آنتی بیوتیکها، دوباره در خود بازیابید.بنا به دلایل مشابه. پماد زرشک را نیز می توان برای درمان ورم مفاصل یا پسوریازیس تجویز کرد، چون داروهایی که به طور مرتب برای درمان این حالات مصرف میشوند ممکن است تعادل بدن شما را مختل سازند.
باً عوارض جانبی ناشی از معالجات درمانی قوی سبب تحریک واکنشهایی در بدن میشوند که به مثابه یک بیماری کاملاً جدید می تواند جلوه کند. صرفنظر از هرگونه دلیل، وقتی درمانگر شما بداند که قطع مصرف دارو هیچگونه خطری برای سلامتی شما ندارد، می تواند در عوض، مصرف زرشک را تجویز کند.
زرشک همچنین می تواند به عنوان یک روش پیشگیرانه توصیه شود. هرگز نباید بیش از پنج تا هفت روز زرشک مصرف کرد. اگر معده شما حساس است، مصرف این ماده به مدت سه تا پنج روز احتمالاً کافی است. برای درمان گلودرد، عفونتهای مثانه، اسهال، برونشیت یا عفونتهای مخمری از اشکال قابل مصرف زرشک حالت مورد نظر را بر گزینید:
چای: 2 تا 4 گرم ریشه خشک زرشک خیس خورده، روزانه 3 بار.
تنتور: (محلول 5.1 ساخته شده از گیاه و الکل یا گل، الکل و آب) به میزان 3 تا 6 میلی لیتر (2.1 یا 2.1 1 قاشق چایخوری، روزانه سه بار)
عصاره های خشک: 250 تا 500 میلی گرم، روزانه سه بار.
برای درمان آرتریت، پسوریازیس، ناراحتیهای پوستی: 10 درصد عصاره زرشک را روزانه سه بار روی پوست بدن بمالید.
باید توجه داشت که پاره ای از عفونتها در صورت مصرف نکردن آنتی بیوتیک ممکن است خطرناک باشند. هرگز در این فکر نباشید که در صورتی که بدن شما به آنتی بیوتیک قویتر نیاز دارد به جای آن از گیاهانی مانند زرشک استفاده کنید. اطمینان حاصل کنید که دستورالعملهای درمانگر خود را رعایت می کنید.
نکات احتیاطی
اگر زرشک به صورت صحیح استفاده شود ماده دارویی بی خطری است، اما در صورت باردار بودن از مصرف آن اجتناب ورزید.
تداخل های احتمالی
امیزان مصرف بالای این گیاه به مدت طولانی می تواند سبب ناراحتی معده و روده هاا شود، و جذب ویتامین B کافی در بدن را مشکل کند.

توت:

توت سفید میوه ای آبدار ، ریز ، شیرین ، و لذیذ است . درخت توت سفید ، بزرگ تنومند و دارای برگهای پهن است که در تغذیه کرمهای ابریشم مورد استفاده قرار می گیرد. قسمتهایی که در تغذیه و پزشکی مورد استفاده است عبارتند از : میوه – برگ – شیره – پوست شاخه های تازه – توت سفید را تازه می خورند و برای مصارف زمستان آن را خشک کرده و مانند کشمش می خورند . در زبان عربی توت سفید را « توت الاًبیض » گویند.
خواص توت سفید
خواص توت سفید سرشار از املاح معدنی ،تانن ، مواد چربی و ویتامین های A و C میباشد. جوشانده‏ً پوست خشک شاخه های جوان و تازه درخت توت برای لینت مزاج مفید است .
مواد غذایی توت سفید وقتی جذب بدن میشود که صبح ناشتا یا عصر در فاصله غذایی ظهر و شام خورده شود(یعنی درست زمانی که شکم از غذا خالی است). قند موجود در توت سفید به کسانی که مبتلا به مرض قند میباشند ضرر ندارد و آنان غالباً به جای قند سفید مصنوعی ، چای را با توت خشک میخورند . دیگر خواص: ملین ، سهل کردن جریان ادرار ، جوشانده برگ آن با برگ انگور جهت رنگ مو ، ضماد کوبیده برگ با روغن زیتون برای درمان سوختگی .